Mazowsze oraz Małopolska są tymi krainami, które swym urokiem inspirowały pisarzy i poetów. Dziś turyści zainteresowani wybitnymi postaciami polskiej literatury mogą wędrować ich śladami, a to za sprawą szlaku wyznaczonego na obszarze Niziny Mazowieckiej i Wyżyny Małopolskiej. Szlak ten, zwany Szlakiem Literackim, prowadzi przez miejscowości związane z wybitnymi polskimi przedstawicielami świata literatury. W wielu z nich znajdują się muzea biograficzne, które warto odwiedzić by bliżej poznać twórców wybitnych dzieł.
Do najważniejszych miejscowości, przez które prowadzi Szlak Literacki, zalicza się: Opinogóra Górna, Warszawa, Oblęgorek, Czarnolas oraz Nałęczów.
Wędrówkę śladami wybitnych pisarzy i poetów najlepiej zacząć od Opinogóry. Tam znajduje się muzeum romantyzmu oraz muzeum pozytywizmu. Miejscowość ta związana jest z rodem Krasińskich, którego dobrze znanym przedstawicielem jest romantyczny poeta – Zygmunt Krasiński. To właśnie w tej miejscowości poeta spędził swe dzieciństwo.
Ciekawe Muzeum Literatury można zwiedzić w Warszawie. Patronem tej placówki muzealnej jest jeden z czołowych polskich poetów – Adam Mickiewicz. Pamiątki po Mickiewiczu stanowią sporą grupę wśród wszystkich prezentowanych w muzeum eksponatów. Można tu zobaczyć nie tylko rękopisy, ale również pierwsze wydania jego utworów. Nie brak tu również eksponatów związanych z Julianem Tuwimem, Marią Dąbrowską i innymi ludźmi pióra.
Ciekawą miejscowością na Szlaku Literackim są Lipce Reymontowskie. To właśnie mieszkańców tej wsi obserwował Stanisław Reymont podczas pracy nad swym wybitnym dziełem, czyli powieścią „Chłopi”. W 1983 roku Lipce zyskały drugi człon swej nazwy, na cześć zasłużonego noblisty. Tu można zwiedzić muzeum poświęcone Reymontowi, zaś w jego pobliżu – ciekawy skansen, który ma przybliżać turystom warunki życia na wsi w XIX wieku.
Nagłowice to kolejna ważna miejscowość na Szlaku Literackim. Tu żył i tworzył Mikołaj Rej – pierwszy poeta, który swe dzieła tworzył w języku polskim. Inną ważną miejscowością na trasie jest Oblęgorek, w którym można zwiedzić ciekawe muzeum Henryka Sienkiewicza. Tu, w Oblęgorku, pisarz spędzał wolny czas. Po jego śmierci w dworku, służącym wcześniej jako letnia rezydencja, na stałe zamieszkała wdowa oraz syn pisarza.
Wędrując Szlakiem Literackim koniecznie należy zatrzymać się w pięknej miejscowości na Równinie Radomskiej, która związana jest z Janem Kochanowskim. To Czarnolas, w którym żył i tworzył poeta, znany głównie… z lipy. Niestety, lipy tej już nie ma, pozostał za to ciekawy dworek pełniący obecnie rolę muzeum.
Nałęczów to miejscowość uzdrowiskowa, która również znalazła swe miejsce na Szlaku Literackim. Ten kurort chętnie odwiedzali tacy pisarze, jak Bolesław Prus oraz Stefan Żeromski. Bolesław Prus był tu częstym gościem – aż 28 sezonów spędził w tym modnym wówczas kurorcie. Był dobrze znany mieszkańcom Nałęczowa, co więcej – połączyły go z mieszkańcami uzdrowiska bliskie, przyjacielskie wręcz stosunki. Podczas swych wizyt pisarz zatrzymywał się w pałacu Małachowskich, w którym obecnie funkcjonuje muzeum jego imienia. Wśród zbiorów muzeum znajduje się wiele ciekawych pamiątek związanych z Prusem, m.in. liczne listy i pierwodruki jego dzieł.